Haal jezelf of je collega’s uit de klaagstand
Deze twee overzichten van ideeënkillers en ideeënboosters kunnen helpen om jezelf of je collega’s uit de klaagstand te krijgen.
Hoe haal je jezelf of je collega’s uit de klaagstand? Dit werd erover geschreven op managersonline door John Vrakking:
Slachtofferschap? Met gestrekt been erin
Je wilt je mensen dus uit de klaagstand. Om te beginnen zul je ze moeten helpen om open te staan voor oplossingen als die zich aandienen en die niet per definitie af te schieten. De vier vragen uit het vorige artikel zouden kunnen helpen, maar je vecht tegen de bierkaai als ze het vertikken hun slachtofferschap los te laten. Door er wat losser mee om te gaan (in mijn vak heet dat provocatief coachen), groeit het bewustzijn dat er ook in houding wat moet veranderen en kan er misschien zelf om gelachen worden. Het is immers maar ontwijkend gedrag. Je zou bij elk geopperd idee deze top-10 van ideeënkillers kunnen gebruiken:
- Ja, maar
- Bestaat al
- Dat is niets voor onze klanten
- Hebben we geen tijd voor
- Nee, kan niet, te duur
- Laten we realistisch blijven
- Dat is niet logisch
- Er is meer onderzoek nodig
De lijst is uitputtend langer. Ideakillers, een initiatief van Cyriel Kortleven, Willem Stortelder en Ramon Vullings, zette de 26 meest voorkomende ideeënkillers op een poster. Je kunt de posters hier downloaden.
Van problemen naar mogelijkheden
Een vervolg is te vragen positief te denken én ze helpen denken in termen van mogelijkheden in plaats van problemen. Het is immers algemeen bekend dat ons werkelijk oplossend vermogen schuilt in ons onbewuste en dat kan niet omgaan met een niet-redenering. Dus formuleringen als “we willen geen overwerk meer” of “we willen geen verspilling meer” leggen zoveel nadruk op het probleem, dat we het in de uitwerking alleen maar versterken. Veel mensen zijn goed in het formuleren van wat ze niet willen. Beter is hier “wij willen werken binnen werktijd” en “wij willen verspilling terugdringen”. Bijna te simpel voor woorden, maar ga er maar aan staan als de cultuur daar niet naar is.
Kleine stapjes naar succes
Er hangt dus veel van jouw rol af in het doorbreken van de neerwaartse emotionele spiraal die bij een cultuur van externe attributie hoort. Dat doe je door te vragen naar een positieve formulering en dat doe je met “hoe zou je het liever willen”. Laat blijken dat je hoort wat men niet wil en waardeer dat, en maak ook ruimte voor wat men wel wil.
Daarmee ben je er nog niet; een hardnekkige cultuur zal de oplossing zeker niet direct omarmen en je krijgt alle ideeënkillers weer om je oren.
Daag je mensen dan uit zich een beeld te vormen dat het kan werken en vraag ze naar de allereerste, kleinst mogelijke stap die vandaag gezet kan worden om het resultaat dichterbij te brengen. Dat ziet er zo uit:
- “Ik hoor dat je niet wilt dat er nog langer […] en dat begrijp ik.”
- “Wat zou je in plaats daarvan wel willen?”
- “Waaraan zou je merken dat dat beter is dan […]?” (vraag positieve formuleringen)
- “Stel dat jij dat zou kunnen veranderen, hoe zou je dan weten dat je daarin geslaagd bent?”
- “Wat is de eerste stap die jullie vandaag kunnen zetten?”
Jij in je nieuwe rol
De ingrediënten om jouw mensen uit de klaagstand te halen zijn dus verantwoordelijkheid bij hen laten, zelf positief blijven en bijdragen aan een oplossingsgerichte cultuur. En dat kun je zelf ook: een andere cultuur in gang zetten is beslist niet voorbehouden aan buitenstaanders!